Πιο συγκεκριμένα αναφορικά με την κάνναβη, τα παιδιά του Μάη του 68 αλλά και τα παιδιά των λουλουδιών έκαναν συστηματική χρήση κάνναβης και η πρακτική αυτή φετιχιοποιήθηκε και ενσωματώθηκε στον κινηματικό χαρακτήρα αυτής της εποχής.
Την δεκαετία του 80, κι ενώ οι πρωταγωνιστές του Μάη είχαν ενηλικιωθεί, αποκτήσει παιδιά και επαγγελματική ταυτότητα και καθώς σκληρές ουσίες μπήκαν στο προσκήνιο, μαζί με την εμφάνιση του AIDS που συνδέθηκε επίσης με τη χρήση ηρωίνης, περάσαμε σε μία, θα τολμούσα να πω, δαιμονοποίηση των ουσιών εν γένει.
Την δεκαετία του 90 άρχισαν να εκδίδονται πολλά βιβλία για τα οφέλη της κάνναβης και να γίνονται κινήσεις που απαιτούσαν την απελευθέρωση της και τον διαχωρισμό της από τα άλλα, τα λεγόμενα "σκληρά" ναρκωτικά.
Σήμερα, παράλληλα με την απόφαση της Ολλανδίας να απαγορεύσει την πώληση κάνναβης σε τουρίστες, για να αποτρέψει το ναρκωτουρισμό, βλέπουμε να έρχεται η απελευθέρωσή της.
Η απελευθέρωση της κάνναβης, μπορεί και να συνδεθεί στο νου των ανθρώπων με την αθώωσή της ως προς τις επιπτώσεις που μπορεί να φέρει στον ψυχισμό αλλά και στη ζωή των χρηστών, όπως έγινε και με την ελεύθερη χρήση του αλκοόλ.
Καταρχήν, πρέπει να έχουμε στο νου μας ότι άλλο η χρήση κι άλλο η εξάρτηση. Αν και η δεύτερη έρχεται πάντα μετά την πρώτη, αυτό δεν σημαίνει ότι κάποιος που κάνει μερικές φορές χρήση στη ζωή του είναι και εξαρτημένος και έχει τις ίδιες συνέπειες με αυτόν.
Επειδή πολλοί νέοι άνθρωποι έχουν καταφτάσει στο γραφείο κατά καιρούς υποφέροντας από διάφορα συμπτώματα, φαινομενικά άσχετα με τη χρήση της κάνναβης, θέλω να αναφερθώ σήμερα σε κάποιες αρνητικές συνέπειες που μπορεί να έχει η συχνή χρήση της.
Πάρα πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η ηλικία της χρήσης. Είναι πολύ διαφορετικό το αποτύπωμά της στον ψυχισμό του νεαρού εφήβου από ό,τι σε έναν ενήλικα. Κυρίως γιατί ο έφηβος εκείνη τη στιγμή οργανώνει την ταυτότητά του, ενώ στον ενήλικα αυτό έχει ήδη γίνει.
Η συστηματική χρήση κάνναβης φέρνει ματαιότητα και συνεπώς την εξάλειψη των κινήτρων και των στόχων. Απουσία στόχου, ο άνθρωπος γίνεται κούτσουρο σε ποτάμι και δεν ορίζει την πορεία του ο ίδιος, απλά επιπλέει πηγαίνοντας με το ρεύμα.
Αυξάνοντας το ενδιαφέρον για τις αισθήσεις, υπάρχει ένας μεγάλος ύπουλος κίνδυνος. Αυτός της μόνωνσης από το κοινωνικό περιβάλλον, την απόσυρση του ενδιαφέροντος από τη σχέση με τον άλλον. Εδώ είναι και η αντίρρησή μου με πολλές από τις ανατολίτικες πρακτικές διαλογισμού, καθώς η έμφαση δίνεται στο άτομο (και στη σχέση του με το σύμπαν-στις πιο πετυχημένες από αυτές) και όχι στη σχέση με τον άλλο, στην επαφή, στον διάλογο. Γιατί αυτά τα τελευταία είναι που τελικά μας μεταμορφώνουν. Από την άλλη, μέσα από δραματοθεραπευτική έρευνα για το ποια είναι η ευτυχέστερη στιγμή της ζωής των ανθρώπων με τους οποίους δουλεύω, όλοι ανεξαιρέτως, αναφέρουν στιγμές που βρίσκονταν σε μία σχέση εγγύτητας και οικειότητας με κάποιον άλλο!
Μία άλλη παγίδα που ελλοχεύει στην κοινωνικοποίηση των χρηστών είναι ότι συχνά η επιλογή των φίλων δεν γίνεται με βάση την προσωπικότητα τους, αλλά με βάση τη χρήση. Η ουσία είναι που ενώνει συχνά, τις περισσότερες φορές ασυνείδητα, δίνοντας μία ρηχότητα στη σχέση-που μπορεί και να μην υπήρχε, αν απουσίαζε η ουσία.
Είναι μεγάλος ο αριθμός ανθρώπων που έρχονται στο γραφείο εξαιτίας ψυχωσικού επεισοδίου αλλά και κρίσεων πανικού, που αναφέρουν ότι αυτά σχετίζονταν με τη χρήση ινδικής κάνναβης.
Στην πραγματικότητα η κάνναβη δεν είναι αυτή που τα προκαλεί, αλλά αν έχουμε μία ευάλωτη δομή προσωπικότητας, τότε δρα καταλυτικά και προκαλεί την εμφάνιση του ψυχικού συμπτώματος.
Δυστυχώς, οι νέοι δεν είναι ενήμεροι για τις συνέπειες αυτές. Όταν εμφανίζεται η ψυχική ασθένεια χρειάζεται πολύ περισσότερη δουλειά θεραπευτική από ό,τι αν δουλεύαμε πριν την ψυχική ευαλωτότητα.
Αναβολές καθώς και η αίσθηση ότι ο χρόνος σταματά, αναστέλλει τη δημιουργικότητα των ανθρώπων. Φυσικά ο χρόνος δεν σταματά, είναι μόνο μία ψευδαίσθηση του χρήστη κι ενώ ο ίδιος βρίσκεται σε αυτήν, οι υπόλοιποι γύρω του συνεχίζουν τη ζωή τους αξιοποιώντας τα δώρα της ζωής (όπως είναι η αυτοπραγμάτωση μέσα από την εργασία, η δημουργία οικογένειας, η ανάπτυξη της προσωπικότητας μέσω της μάθησης , των σχέσεων κλπ).
Οι χρήστες κάνναβης φαντάζουν συνήθως γοητευτικοί και συχνά ελκυστικοί προς το άλλο φύλο. Εντούτοις, καθώς η κάνναβη-δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν είναι αιτία ή αποτέλεσμα με σιγουριά σε κάθε περίπτωση-στρέφει το ενδιαφέρον προς τις αισθήσεις και την αυτοπαρατήρηση, η επιλογή ενός τέτοιου συντρόφου καταλήγει σε απογοήτευση. Η συνεχής χρήση κάνει τον άνθρωπο βαρετό, καθώς δεν ασχολείται ουσιαστικά με τον άλλο και σταδιακά χάνει την ικανότητα της ενσυναίσθησης.
Σκοπός μου είναι να διατηρήσω την επιστημονικότητα μου και να μην υποπέσω ούτε σε ιδεολογίες, ούτε σε κατήχηση. Έτσι, ως κοινωνικός επιστήμονας θεωρώ ότι η χρήση κάνναβης θα μπορούσε να είναι κοινωνικά ενταγμένη ως μέρος της κουλτούρας, όπως είναι το κρασί στα πανηγύρια του δεκαπενταύγουστου. Ως μέρος μιας γιορτής, ως στοιχείο μιας τελετουργίας θα μπορούσε να συμβάλλει στην ένωση του ανθρώπου με την κοινότητα και όχι στην απομόνωση και τον διχασμό του.
Σε κάποιους πολιτισμούς η χρήση κάνναβης έχει συνδεθεί με την πνευματικότητα και σε τελετουργίες χρησιμοποιείται ως μέσο για την πρόσβαση στην έκσταση.
Παρόλο και που σε αυτή την περίτπωση υπάρχει ο κίνδυνος της εκτροπής, είναι εκδηλώσεις ενσωματωμένες στην κοινότητα. Γιατί η ευτυχία δεν μπορεί να είναι στην απομόνωση από αυτήν, αφού είμαστε συλλογικά όντα.
Για να μην είναι επικίνδυνη η λήψη κάνναβης, θα πρέπει επίσης να έχει πραγματοποιηθεί η ενηλικίωση του ανθρώπου. Να έχει δηλαδή πρώτα βρει τη δική του επιθυμία και να μην είναι φερέφωνο της επιθυμίας των άλλων-π.χ. της οικογένειας. Να έχει δομήσει ταυτότητα-άρα να μην είναι στην εφηβεία και να έχει έναν τρόπο ζωής που θα αποτελούσε ασπίδα από την εξάρτηση.
Παρόλα αυτά όμως το παιχνίδι με τις ουσίες, δείτε και αυτό με τη νικοτίνη, είναι πάντα ένα παιχνίδι αναμέτρησης με τον εαυτό.
Κι η ελευθερία είναι πρόταγμα-εφόσον σημαίνει αυτονομία κι ελεύθερη βούληση.
Άραγε είναι τυχαίο που τώρα, μέσα σε αυτή την παγκόσμια κρίση και με το φαινόμενο των κινημάτων που γεννιούνται αποφασίζεται η απελευθέρωση των ουσιών;
Από το άρπαγμα της γης των Ινδιάνων-όπου το ουίσκι χρησιμοποιήθηκε ως όπλο, ως τον εκφυλλισμό κινημάτων όπως του Μάη του 68 και την αποχαύνωση των απελπισμένων στην Αργεντινή με την κοκαϊνη και την ηρωίνη, πρέπει να έχουμε τα μάτια μας δεκατέσσερα και διευρυμένη τη συνείδηση όταν γίνονται τέτοιες "προοδευτικές" κινήσεις από τις πολιτείες μας....
